به دنبال اعلام هفته وحدت از سوی جمهوری اسلامی ایران، تصمیم به برگزاری کنفرانس وحدت گرفته شد. تا سال ۱۳۶۹ متولی برگزاری این کنفرانس سازمان تبلیغات اسلامی بود و کنفرانس اول تا چهارم را این سازمان برگزار کرد از سال ،۱۳۶۹ همزمان با سال تاسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، این امر برعهده مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گذاشته شد.
تاریخ ۲۰ دوره کنفرانس های وحدت و نگاهی به موضوعات مطرح شده در آن بیانگر خطوط کلی حرکت تکاملی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در راه شناخت مشکلات جهان اسلام و برنامه ریزی به منظور هم اندیشی دانشمندان جهان اسلام از مذاهب، طوایف و ملت های مختلف برای چاره جویی و حل مشکلات آن است.
هدف از برگزاری کنفرانس وحدت، ایجاد زمینه های اتحاد و همبستگی جهان اسلام و همفکری علما و دانشمندان جهت نزدیک سازی دیدگاه های علمی و فرهنگی آنان در زمینه های فقهی، اصولی، کلامی تفسیری و نیز بررسی مسائل و مشکلات مسلمانان و ارائه راه حل های مناسب و موضع گیری مشترک در برابر آن است. میهمانان کنفرانس از میان شخصیت های فرهیخته، وزرای کشورهای اسلامی، علما و مفتیان، اساتید دانشگاه ها و سایر مجامع علمی و فرهنگی داخل و خارج کشور انتخاب می شوند تاکنون صدها متفکر، عالم و مصلح از سراسر جهان و هزاران تن از علما و متفکران شیعه و اهل تسنن از مناطق گوناگون ایران در این کنفرانس شرکت کرده و به ارائه مقاله، سخنرانی و بیان دیدگاه های خود پرداخته اند.
مقالات علمی، سخنرانی ها، بحث ها و مداخلات، بیانیه ها، توصیه ها و قطعنامه های صادر شده از این کنفرانس ها که حاصل تلاش جمعی علما و متفکران است، سرمایه عظیمی است که امروزه در دست ماست و نقش ارزنده ای در فرهنگسازی، وحدت و تقریب در جهان اسلام و در میان ملت های مختلف ایفا نموده است.
وحدت اسلامی، تقریب بین مذاهب اسلامی، طلیعه داران وحدت، نقش تفاهم فکری در تقریب مذاهب اسلامی، مبانی تقریب، قرآن و سنت، سیره و وحدت اسلامی، حکومت از دیدگاه مذاهب اسلامی، ویژگی های اساسی اسلام، اسلام و امت اسلامی در قرن آینده، امت اسلامی، رنج ها و آرزوها، جایگاه اهل بیت(ع) در اسلام و امت اسلامی، پایبندی به اصول و پاسخگویی به نیازهای زمان در فقه مذاهب اسلامی، جهانشمولی اسلام و جهانی سازی، بیداری اسلامی چشم اندازهای آینده و هدایت آن، استراتژی تقریب مذاهب اسلامی، مسلمانان در کشورهای غیراسلامی، ویژگی های سیره پیامبر اعظم(ص) و منشور وحدت اسلامی، نقد و بازنگری از جمله موضوعات اصلی مورد بحث و بررسی در بیست ویک کنفرانس برگزار شده است که تمامی این موضوعات شامل مسائل مورد اهتمام کل امت اسلامی و اثرگذار در تحقق وحدت اسلامی می باشد.
گسترش روحیه تقویت بین علما و اساتید دانشگاه ها و متفکرین جهان اسلام، بررسی قضایای مهم امت اسلامی و چالش های فراروی آن و پیشنهاد راه حل های (جهانی شدن، بیداری اسلامی، گام های وحدت توازن بین اصالت و معاصرت)، ارائه رهنمود به اجلاس ها و کنفرانس های اسلامی دیگر، عرضه دستاوردهای فکری فرهنگی جمهوری اسلامی، ایران، حل برخی از اشکالات بین مذاهب اسلامی، گسترش روحیه تفاهم بین توده های مسلمان و کوشش در یکسان نمودن مواضع آنها، بزرگداشت سالانه هفته وحدت در داخل و خارج از کشور، تقویت ارتباط با تشکل های تقریبی در سراسر جهان و پشتیبانی از اقلیت های اسلامی در جهان که تعداد آنها به یک سوم مسلمانان می رسد و مطرح نمودن مشکلات آنها از جمله نتایج حاصل از کنفرانس های برگزار شده می باشد.
نویسنده: زهرا محمد زاده - به نقل از روزنامه ایران